Adil ve özgür seçimler için seçim otoritelerinin bağımsızlığı ve tarafsızlığı yaşamsaldır.
Seçim Otoriteleri Neden Önemli?
Seçimler içerisinde birden fazla süreci barındıran karmaşık süreçler. Bu nedenle seçimlerin demokratik standartlara uygun şekilde yürütülmesi için dünyada farklılaşan yapılarda çeşitli kurumlar mevcut.
Seçim sürecinin başından sonuna kadar seçimlerle ilgili tüm süreçlerin işleyişinden ve denetiminden sorumlu olan temel kurumlar seçim otoriteleridir. Türkiye’de bu kurum Yüksek Seçim Kuruludur.
Seçim otoritelerinin sorumluluk alanları ülkeden ülkeye değişse de bu kurumlar:
- Kimin oy verme yeterliliğine sahip olduğuna karar verme
- Adaylık başvurularını alma ve değerlendirme
- Seçmenlerin kaydı
- Oy verme kurallarının belirlenmesi ve uygulanması
- Seçim bölgelerinin belirlenmesi
- Sandık kurullarının oluşumu
- Zarfların ve oy pusulalarının hazırlanması
- Vatandaşların seçim süreciyle ilgili bilgilendirilmesi
- Oyların sayılması ve dökümü
- Seçim sonuçlarının açıklanması ve seçimi kazanan parti/adaylarının kamuoyuna duyurulması
- Seçimlerde yaşanabilecek uzlaşmazlıkların çözümü ve sonuca bağlanması gibi temel işlevlerden bir çoğunu yerine getirmektedirler.
Seçimlerde demokratik standartların yerine getirilmesinde önemli sorumlulukları bulunan seçim otoritelerinin bağımsızlığı ve tarafsızlığı, adil ve özgür seçimler için yaşamsaldır.
Demokratik seçimler için oldukça önemli sorumlulukları bulunan bu kurumların üstlendikleri sorumlulukları demokratik standartlarda yerine getirmeleri ancak bağımsız ve tarafsız olmalarıyla mümkündür.
Ancak bu şekilde seçim kurumları seçimde rekabet eden her siyasi parti ve adaya eşit durarak seçimlerin demokratik standartlarda gerçekleşmesini sağlayabilir.
Bağımsızlık ve tarafsızlığa ek olarak bu kurumların şeffaf, liyakatli ve hesap verebilir olması da etkinlik seviyelerini arttırarak seçimlerin meşruiyetine katkı sağlamaları bakımından önemlidir.
Bu nedenle adil ve özgür seçimler için bağımsız, tarafsız ve hesap verebilir seçim otoriteleri yaşamsaldır!